EUT 622E - Söylem Temelli Tasarım Kuramları

Dersin Amaçları

1. Tasarım – söylem ilişkisi hakkında derinlemesine bir anlayış kazandırılması
2. İletişim, kültür ve tasarım ekseninde farklı söylem temelleri hakkında kavrayış sağlanması
3. Söylemlerin ve kısıtlarının eleştirel bakış açısıyla değerlendirilebilmesi yetisinin kazandırılması
4. Tasarım söylemine farklı söylem türlerinin katkılarının tartışılması; eleştirel ve geliştirmeci bir bakış kazandırılması

Dersin Tanımı

Söylem nedir? Giriş. Söylemin unsurları; eleştirel söylem analizinin prensipleri; sosyal yapının oluşumunun söylem yolu ile incelenmesi. Dil kuramlarına genel bir bakış; dilin gerçekliği oluşturması; ürün dili kavramı. Metafor; üretici/dönüştürücü metafor kavramı; tasarım fikirlerinin, ürünlerin ve kullanımın metaforlar yoluyla oluşturulması/dönüştürülmesi. Söz edimi; söz edimi odaklı söylem analizi; tasarımı şekillendirici ve tasarıma bilgi sağlayıcı olarak söz. Diyalog; tasarımın diyalog bağlamında incelemesi; hermeneutik döngü olarak tasarım; nesnelerin sözlü iletişimde var oluşu, değişimi ve yok oluşu. Kültür ve dil; yorumlama kavramı; düşünce ve davranışın dil ile ilişkisi; anlamlandırma olarak tasarım; tasarımda ve tasarıma ilişkin kültürel yorumlama. Anlatı oluşturma ve yazarlık; anlatı pratiği ve hikayelerin bütünlüğü; tasarım için bir metafor olarak anlatı; tasarıma anlam katacak anlatılar geliştirme. Gündelik söylem; gündelik yaşamda bilginin oluşumu; gündelik yaşamda performans kavramı; sembolik etkileşim ve tasarımda etnografik yaklaşım. İnsan odaklı söylem; özne-nesne ikiliği; insan odaklı tasarımdan kullanıcı odaklı tasarıma doğru; kullanıcı kavramına eleştirel bir bakış. Nesnelerin anlamlı ve aktif var oluşu; maddi-göstergebilimsel yaklaşıma genel bir bakış; sağlarlık kuramı ve tasarıma yansımaları. Tasarım söylemi; ontolojik tasarım; hermeneutik döngü olarak tasarım; iletişim olarak tasarım. Söylemsel kısıtlar; kurumsallaşmış söylemler; söylemsel ve edimsel bilinçlilik; söylemde kapalı kalma durumu. Söylem temelli tasarım pratikleri; tasarımın problemleri ve paradoksları; tasarım söylemini yeniden tasarlamaya doğru.